WAPENSTILSTAND - 11 NOVEMBER 2016
30-12-2016 10:48
Dames en heren
beste Pepingenaren,
Op 11 november 1918, 98 jaar geleden, ging om 11u ’s ochtends de Wapenstilstand in die alle betrokken partijen 6 uur ervoor ondertekenden in het Franse bos van Compiègne. Met een simpele pennenstreek maakten o.a. Maarschalk Foch en de Duitse delegatie een voorlopig einde aan de spiraal van geweld die Europa vier jaar lang in de ban had gehouden. Tot dat allerlaatste uur van die jarenlange beproeving bleven de kanonnen bulderen aan weerszijden van het niemandsland. Tot die allerlaatste minuten bleven er nog vele slachtoffers vallen. Met de overgave al getekend, waren die zo mogelijk nog zinlozer. Laat ons ook niet de vele doden vergeten die pas dagen, maanden, jaren later ten onder gingen aan de fysieke en mentale trauma’s van die Eerste Wereldoorlog. De tol was dramatisch; maar liefst 9 miljoen mensen lieten het leven.
Dat we die donkere periode in onze geschiedenis afbakenen door er de stempel ‘Eerste’ Wereldoorlog op te plakken, betekent jammer genoeg dat we ondertussen ook terugkijken op iets als een ‘Tweede’ Wereldoorlog. Het Verdrag van Versailles uit 1919 moest vrede brengen, maar schoot zijn doel ver voorbij door de hoge voorwaarden en gekrenkte trots bij alle betrokkenen,. Het kon de bestaande nationalistische en imperialistische neigingen bij alle Europese mogendheden en de frustraties opgebouwd tijdens de oorlogsjaren niet wegwerken, resulterend in een explosieve cocktail. De wereld stond opnieuw voor een verschrikkelijke oorlog, die totaal anders zou gevoerd worden. In vele opzichten nog gruwelijker en wreder dan de vorige.
In beide Wereldoorlogen lieten ook strijders uit Pepingen het leven. Ze hebben gevochten voor het vaderland, voor onze gemeente, voor de waarden van onze maatschappij en voor onze vrijheid. Vandaag eren en gedenken we hen.
We staan hier als huidige Pepingse gemeenschap op het kerkhof waar een aantal van hen begraven zijn. We zijn oprecht dankbaar voor wat onze soldaat-dorpsgenoten hebben gedaan in beide oorlogen.
Mede dankzij hun inspanningen en opofferingen, heerst er nu al meer dan 70 jaar vrede in West-Europa. Dat kan nog niet over andere delen van de wereld gezegd worden. In die zijn zijn we een voorbeeld en een baken van hoop voor de hele wereld. Dat voorbeeld en die vredesgedachte moeten wij als Europeanen uitdragen. Ook al lijkt het tegenwoordig niet makkelijk om zelfs binnen ons continent de neuzen in dezelfde richting te krijgen, toch moeten we problemen en uitdagingen blijven oplossen via dialoog, niet door de wapens op te nemen. Blijven geloven in de universele waarden die we gemeen hebben en niet concentreren op de verschillen. Ons niet laten verleiden door demagogen die simpele oplossingen bieden voor complexe problemen, of de aanwezigheid van mensen van andere nationaliteit, huidskleur, godsdienst, geslacht, geaardheid of overtuiging, gebruiken als bliksemafleider en terwijl ongemerkt een dictatuur installeren.
De meesten hier hebben steeds het geluk gehad om enkel via de televisie geconfronteerd te worden met oorlogsgruwel. Voor anderen, hier ook aanwezig, ligt de oorlog nog in verre jeugdherinneringen. Toch mag de tijd of al dan niet ervaring uit de eerste hand geen rol spelen in onze houding tegenover oorlog en zinloos geweld. Vergeet niet dat het aan ons is, de huidige generatie, jong en oud, om de universele vredesgedachte levendig te houden. Dat is geen ver-van-ons-bed show, dat moet hier en nu gebeuren. We moeten lessen trekken uit onze geschiedenis, want wie de geschiedenis niet kent, is gedoemd om ze steeds te herhalen. We moeten iedereen de kans gunnen om net als wij in vrede te leven. Het is onze verantwoordelijkheid om die tastbaar te houden en door te geven aan een nieuwe, goed geïnformeerde en mondige generatie. Een generatie die leert uit de fouten van zijn voorgangers, een generatie die een open blik bewaart, die een genuanceerde politieke en maatschappelijke mening kan vormen en die het hellend vlak kan herkennen waardoor een beschaving toch kan afglijden naar de totale oorlog, en die op tijd een gepast tegengewicht kan bieden. Vrede is geen verworven recht en is zeer broos. Het is een voortdurend verzoek om spanningen en conflicten samen aan te pakken en te overstijgen.
Hier is een cruciale rol weggelegd voor het onderwijs en dat willen we vanuit het gemeentebestuur ten volle ondersteunen door o.a. een vast aanbod van educatieve activiteiten voor de leerlingen van het lager onderwijs. Zo laten we de leerlingen stilstaan bij de noodzaak van vrede, worden bruggen gebouwd en stimuleren we dialoog en verdraagzaamheid. Scholen krijgen een budget om de leerlingen zelf aan de slag te laten gaan met educatief materiaal, of er wordt een begeleide workshop of uitstap naar het Flanders Fields Museum in Ieper georganiseerd. Zo werden vorig jaar ook de klaprozen gemaakt onder begeleiding van onze gemeentelijke ambtenaar mevrouw Cochez.
We zetten ook in op een brede publiekswerking in Pepingen, door een samenwerking tussen de gemeente en actieve inwoners, verenigingen en kerkfabrieken die lezingen, panelgesprekken, tentoonstellingen e.d. organiseren. Zo wordt een ruim publiek bij elkaar gebracht rond vredesthema’s van vroeger en nu, hier en elders in de wereld. Vrede wordt hierbij als een ruim begrip gezien, niet alleen als een ‘toestand zonder oorlog’. Bij deze ook een bijzondere dank hiervoor aan Maurice Cochez en Victor Decorte.
Als gemeente Pepingen en vanuit het schepencollege blijft het voor ons een strategische doelstelling om de nieuwe initiatieven rond vredesplannen, van oude en nieuwe partners, te blijven ondersteunen.
Beste mensen,
Wapenstilstand is de enige stilstand die mag blijven duren. 11 november is een dag geworden die in teken staat van de wereldvrede. Onze vrede moeten we koesteren. Hopelijk komt er ooit een dag waarop iedereen ter wereld er kan van genieten, net als wij.
Ik dank u
Tenslotte nog een woordje van welgemeende dank:
Dank aan pastoor De Bree om de viering in de kerk voor te gaan
Dank aan het bestuur van de Kerkfabriek van de Sint-Amanduskerk Elingen
Dank aan Concertband Theobaldus Groot-Pepingen
Dank aan Ernest Treuttens voor het dragen van de Oudstrijdersvlag
Dank aan de politie en aan het gemeentepersoneel voor de ondersteuning
Dank aan de gemeenteraads- en OCMW-raadsleden
Dank aan de familie van onze oudstrijders
En vooral dank aan u, beste mensen van Pepingen, voor uw aanwezigheid
Eddy Timmermans
Burgemeester Pepingen
